Đorđe Balašević, jedan je od najistaknutijih kantautora ne samo sa prostora Srbije, već i sa prostora bivše Jugoslavije. Ono po čemu je njegova muzika posebna, jeste moć da dopre do najtananijih niti duše osobe koja je sluša i da učini da te niti zatrepere. Baš iz razloga što dopire do duše, muzika Đorđa Balaševića, prema mišljenju mnogih i sama ima dušu.
Stihovi ovog velikog umetnika, toliko su živopisni i toliko su vešto oblikovani, da ljudi čitajući ih ili slušajući ih onda kada su pretočeni u pesme, prosto utonu u svet koji je od njih satkan. U svetu stihova Đorđa Balaševića, čovek može da pronađe gotovo sve, način da definiše dimenzije svoje ljubavi, način da ne potone u svoju tugu, način da jasnije shvati život i stvarnost koja ga okružuje, ali i način da od iste te stvarnosti pobegne, onda kada ga ona svojom tmurnom i sumornom stranom umori.
Umetnost Đorđa Balaševića je fascinantna, u isto vreme toliko duboka i smisaona, ali u isto vreme i toliko laka i jednostavna, prilagođena svima.
Upravo zbog postojanja takvih činjenica, moglo bi se izbrojati doslovno bar par miliona ljudi koji su uz Balaševićeve pesme bar jednom zaplakali, koji su se uz njegove pesme zaljubili ili prvi put poljubili, koji su lakše podneli rastanak ili su naučili da se pomire sa tugom koja im iz bilo kog razloga leži na srcu.
Muzika koju stvara Đorđe Balašević ima gotovo magičnu sposobnost da deluje na ljude, da ih miluje i leči onda kada im je to najpotrebnije. Ljudi se sa njegovom muzikom sažive i svakome je bar jedna njegova pesma u kategoriji onih koje se mogu nazvati omiljene.
Djordje Balašević – citat br.1
Đorđe Balašević – Biografija
Đorđe Balašević je rođen sredinom dvadesetog veka, tačnije jedanaestog maja hiljadu devetsto pedeset treće godine u Novom Sadu. Ime je dobio po svom dedi, koji se suprotstavio prvobitnoj ideji njegovih roditelja da mu daju ime Zoran. Ubrzo nakon što su ga dobili, Đorđevi roditelji su se iz stana u centru Novog Sada, preselili upravo u kuću deda Đorđa, pa je Đorđe Balašević najlepše dane svog srećnog detinjstva proveo pored bake i deke u ulici Jovana Cvijića.
O tome koliko su posebno mesto baka i deka zauzeli u njegovom srcu i koliko ljubavi oseća prema ulici u kojoj je odrastao, govori činjenica da je nakon dekine smrti i deku i baku, ali i ulicu Jovana Cvijića, Đorđe opevao u svojoj pesmi “Neki novi klinci”, u kojoj kaže: “Moj deda već dugo ore nebeske njive, ali baka još čuva sve stvari i sliku našeg sveca.” ili “I stariji mi kažu “sad si u pravom dobu”, a u ulici Jovana Cvijica rastu druga deca.”
U kući u kojoj je odrastao, Đorđe je sa svojom suprugom Oliverom Oljom Balašević dobio i decu, ćerke Jovanu i Jelenu i sina Aleksu. Kasnije je kuću renovirao i nikada je nije otuđio ili srušio, kako su mu pojedini prijatelji predlagali da uradi. Na pomenute predloge, odgovarao je da tako nešto nikada ne bi bio u stanju da uradi. Ta kuća, kako smatra, za njega nikada nije bila niti će postati tek obična građevina, sačinjena od tona i tona građevinskog materijala. Ta kuća je za njega riznica uspomena, kako njegovih, tako i generacija iza njega. Kako Balašević često kaže, “u toj kući ima nekih dobrih duhova.”
Ono što je interesantan podatak koji se vezuje za njegovo prezime, jeste da Đorđe Balašević, zapravo prvi potomak svoje porodice koji je poneo ovo prezime. Njegov otac, baš kao i deda po kojem je dobio ime, ali i kao pradeda, nosili su prezime Balašev.
Međutim Đorđev deda, u strahu da njegovu porodicu za vreme drugog svetskog rata ne poistovete sa Mađarima, promenio je dotadašnje prezime Balašev u Balašević. Samo par godina nakon toga, Đorđev otac Jovan je upoznao i zavoleo Đorđevu majku Veroniku Elviru Matildu Dolenec koja je bila polu Mađarica, a polu Hrvatica i sa njom je dobio Đorđa, tako da Đorđe ima ne samo srpske, već i mađarske i hrvatske krvi.
Djordje Balašević – citat br.2
Djordje Balašević – citat br.3
Opozivajući se na tu činjenicu, Balašević se neretko u životu našalio na račun svog pokojnog dede, kojem se nakon bojazni da bi njegovu porodicu za vreme rata mogli poistovetiti sa Mađarima, eto dogodilo da zaista dođe u krvno srodstvo sa njima. Uprkos tome što bi se u šali moglo reći da je Balaševićevog deku stiglo ono od čega je želeo da pobegne, u Balaševićevoj porodici nikada nije bilo nesloge i odnosi unutar nje, funkcionisali su tako da je bio okružen ljubavlju sa svih strana.
Upravo ta ljubav kojom je bio okružen, pomogla mu je da izraste u čoveka kakav jeste, punog plemenitih osećanja.
Za period svog detinjstva, Đorđe Balašević vezuje mnogo različitih anegdota, koje vrlo rado i kada god za to ima prilike prepričava. Neke od njih, vezane su za periode praznika, u vreme čijih obeležavanja je imao prilike da dobije najlepše poklone jer su njegove deke i njegove bake volele da se “utrkuju” ko će za njega izabrati lepši i bolji poklon.
Kako Balašević tvrdi, sklonost ka umetnosti i umetnički senzibilitet nasledio je od svoje majke, koja mu je prvo prenela ljubav prema knjigama, pa je u periodu odrastanja često čitao. Uprkos toj činjenici, Đorđe ipak nije bio dobar đak, jer je vođen svojom buntovničkom i sanjarskom prirodom često imao običaj da se suprotstavlja profesorima i da beži sa časova.
Zbog toga, bio je čak i izbačen iz gimnazije, ali je školovanje u njoj završio vanredno. Kako sam priča, u vreme svog srednjeg obrazovanja, imao je sreću da upozna Dzoija Tejlora, ginekologa poreklom iz Gane, koji je postao njegov veliki prijatelj i pristao da sa njim sklopi zanimljiv “pakt”. Naime, Balašević je najlepše prolećne dane umesto na časovima u školi, provodio vozeći se biciklom i pecajući ribu na Dunavu. Kako upecanu ribu nije smeo da odnosi kući da se ne bi odao da je pobegao sa časova, Balašević je ribu odnosio Dzoiju, a Dzoji mu je za uzvrat pisao opravdanja.
Tako je jednom prilikom pribavio opravdanja za čak osamdeset propuštenih časova, ali tom prilikom nije uspeo da ostane nerazotkriven. Naime, njegov razredni starešina je posumnjao da se iza tolikog broja propuštenih časova možda krije nekakva srednjoškolska dosetka i prevara, pa je pozvao Balaševićevog oca da iz prve ruke proveri o čemu se zapravo radi.
Djordje Balašević – citat br.4
Djordje Balašević – citat br.5
Kako je Balaševićev otac bio častan čovek i nije bio sklon lažima, čak ni u slučaju kada bi njima zaštitio svog sina, rekao je profesoru da njegov sin nije bolestan i da koliko je njemu poznato on svakog dana ide u školu. Iskrenost Balaševićevog oca, dovela je do toga da Balašević bude izbačen iz škole. Ipak, kako smo to već napomenuli, srednje obrazovanje je završio kao vanredan učenik.
Nakon srednjeg obrazovanja, Đorđe je upisivao i Prirodno matematički fakultet, smer “geografija”, ali zbog činjenice da se ubrzo posvetio muzici, fakultet nije završio i kako kaže prestao je da posećuje čak i igranke koje su se organizovale na fakultetu.
Svoju prvu pesmu, Đorđe Balašević je napisao sa sedamnaest godina, dok je ležao u krevetu zbog prehlade. Na to ga je inspirisala muva koja je letela u njegovoj sobi i pesmu je nazvao “Otkud muva”.
Njegov prvi javni angažman bio je vezan za emisiju “Muzički klub”, za koju je u svom slobodnom umetničkom stilu obrađivao strane hitove. Svoj prvi singl pod nazivom “U razdeljak te ljubim”, objavio je kao član grupe “Žetva” kojoj se priključio hiljadu devetsto sedamdeset sedme godine. Ovaj singl, koji je sadržao dve pesme “U razdeljak te ljubim” i “Srce mi je kao ratar” ubrzo je postao hit među publikom i njegovo prvo izdanje prodato je u čak sto osamdeset hiljada primeraka.
Međutim, kako je bio nezadovoljan daljim razvojem grupe “Žetva”, Đorđe Balašević je samo godinu dana kasnije napustio ovu grupu i iste te godine, zajedno sa Vericom Todorović, osnovao je grupu “Rani mraz”. Sa grupom “Rani mraz”, prvi put je nastupio na festivalskom takmičenju i to na festivalu “Opatija 78”, sa pesmom “Moja prva ljubav”. Nakon izvođenja na festivalu, pomenuta pesma je donela popularnost grupi, pa je grupa već u toku iste te godine izdala još nekoliko singlova od kojih je svaki postao hit.
Djordje Balašević – citat br.6
Djordje Balašević – citat br.7
Ubrzo su se grupi priključili i dotadašnji članovi grupe “Suncokreti”, Bilja Krstić i Bora Đorđević, pa je “Rani mraz” umesto dotadašnja dva, imao četiri člana. Međutim, samo nekoliko meseci kasnije, zbog razlike u umetničkom senzibilitetu, grupu je najpre napustio Bora Đorđević koji je ubrzo osnovao grupu “Riblja čorba”, a zatim i Verica Todorović. U grupi “Rani mraz” ostali su Đorđe Balašević i Bilja Krstić. U novom sastavu, grupa je nastupala u gradovima širom Jugoslavije ređajući uspeh za uspehom. Na nastupima “Ranog mraza”, često su učestvovali i gosti pisci, kao što su Pero Zubac ili Mika Antić.
Hiljadu devetsto sedamdeset devete godine, na festivalu “Split 79”, grupa osvaja prvo mesto sa pesmom “Panonski mornar” i iste godine u beogradskom Domu Sindikata održava čak osam koncerata za koje su sve do jedne karte bile rasprodate.
Nekoliko godina kasnije, tačnije hiljadu devetsto osamdeset druge godine, Đorđe Balašević zvanično započinje svoju solo karijeru i to sa albumom “Pub”. Ovaj album, koji se može nazvati njegovim albumom prvencem u okviru solo karijere, za veoma kratko vreme, naišao je na odlične reakcije publike i popularnost pesama sa tog, kao i sa svih narednih albuma koje je Đorđe Balašević izdao u svojoj dosadašnjoj karijeri, održala se sve do danas.
Od početka karijere pa sve do danas, Đorđe Balašević je izdao ukupno dvanaest singlova i ukupno šesnaest albuma. U okviru pomenutog broja singlova i u okviru pomenutog broja albuma, nalazi se nekoliko stotina pesama, od kojih je gotovo svaka postala i ostala vanvremenski hit.
Svaka njegova pesma, sa bilo kog singla i sa bilo kog albuma, za rekordno kratko vreme je postala prihvaćena od strane publike i svaka od tih pesama živi neki svoj večni oblik života kroz živote svih onih ljudi koji se u njoj pronalaze i prepoznaju već decenijama unazad.
Djordje Balašević – citat br.8
Djordje Balašević – citat br.9
Paralelno sa pripremom materijala za svoje singlove i albume, Đorđe Balašević se oprobao i u radu za druge. Konkretno pesma “Zbog tebe” koju izvodi Zdravko Čolić ili pesma “Sreo sam ljubav iz prve pjesme” koju izvode “Srebrna krila”, samo su neke od pesama koje je Đorđe Balašević uradio za druge.
Đorđe Balašević je objavio i četiri knjige i to: “Tri posleratna druga”, “Dodir svile”, “Jedan od onih života” i “Život ide dalje”, ali se oprobao i kao glumac, kroz uloge u filmovima: “Kost od mamuta”, “Celovečernji The Kid”, “Vojnici” i “Kost od mamuta”, ali i u kratkim TV serijama: “Sedam plus sedam”, “Poletarac”, “Bilo pa prošlo”, “Pop Ćira i pop Spira”, “Osvajanje sreće”, “Ulični pavači” i “Specijalna redakcija”.
Ono što je karakteristično za nastupe Đorđa Balaševića, jeste da se oni nikada ne odvijaju po unapred zamišljenom i strogo određenom konceptu ili nekakvom programskom izvođenju. Naprotiv, Balaševićevi nastupi su uvek spontani i protkani iznenađenjima za publiku koja ni on sam unapred nije planirao. Između pesama i u toku izvođenja pesama, Balašević često govori, iznosi svoje stavove i dosetke, osvrće se na društvenu situaciju ili publiku upoznaje sa anegdotama sa kojima su povezane radnje njegovih pesama.
Gotovo svaka Balaševićeva pesma je jedna rečima vešto oblikovana anegdota ili je vešto upakovano sećanje. Gotovo da ne postoji važan događaj u Balaševićevom životu, koji on nije opevao ili koji nije bar iskoristio kao deo inspiracije za pesmu.
Zato su njegove pesme toliko bliske publici, jer su stvarne i predstavljaju istinu, ma kakva ona bila, nekada uokvirena srećnim, a nekada i tužnim temama.
Djordje Balašević – citat br.10
U svojoj karijeri, Balašević se neretko okretao i prikazivanju i iskazivanju svog ličnog stava koji se ticao političke i socijalne situacije. Bio je veliki protivnik režima i vlasti koja je bila aktuelna devedesetih godina i o tome se vrlo smelo i nedvosmisleno izjašnjavao upravo kroz svoje pesme, ali i kroz govore između pesama, na svojim brojnim i vrlo posećenim nastupima.
Ipak, sa odlaskom pomenute vlasti i pomenutog režima u prošlost i u istoriju, Balašević se vratio u okvire svoje drugačije umetničke strane i suštine, pa je opet počeo da piše i da peva o nekim lepšim segmentima stvarnosti, o ljubavi, o osećanjima i o svemu onome što je univerzalno aktuelno u svim vremenima i među svim ljudima, bez obzira na režim, odnosno na vlast.
Pesma koje je Đorđe Balašević objavio kao poslednju do sada, nosi naziv “Mala vidra s Begeja” i objavljena je dve hiljade šesnaeste godine.
Dok Balašević, kako se iskreno nadamo radi na pripremama novih pesama koje će se, takođe se nadamo, naći na nekom novom njegovom albumu, nama ostaje da vam preporučimo da uživate u njegovim predivnim starim pesmama i da vam poželimo da se uz njih što iskrenije najpre zaljubite, a onda i da uz njih zavolite. Ukoliko ste već zaljubljeni ili već volite, želimo da vam zaljubljenost ili ljubav traju dugo, baš kao i Balaševićeve pesme, kroz godine i kroz decenije.
